Kto będzie płacił podatek katastralny? Szczegóły dla właścicieli

Czym jest podatek katastralny i jak działa?

Podatek katastralny – opłata od wartości nieruchomości

Podatek katastralny to rodzaj opłaty, która naliczana jest od wartości rynkowej nieruchomości, a nie od jej powierzchni, jak ma to miejsce w obecnym systemie. Taka forma opodatkowania zakłada regularne szacowanie wartości wszystkich nieruchomości w kraju i pobieranie od nich procentowej opłaty. W wielu krajach Europy Zachodniej, takich jak Niemcy, Francja czy Wielka Brytania, podatek katastralny jest już funkcjonującym elementem systemu podatkowego. Potencjalne stawki w Europie wahają się od 0,5% do nawet 3% wartości nieruchomości, co pokazuje, jak znaczącym obciążeniem może być taka opłata. Głównym celem wprowadzenia tego typu podatku jest często ograniczenie spekulacji na rynku mieszkaniowym oraz uwolnienie kapitału na rozwój innych sektorów gospodarki.

Jak działałby podatek katastralny w polsce?

Wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce wymagałoby stworzenia jednolitego katastru nieruchomości, czyli kompleksowej bazy danych zawierającej szczegółowe informacje o każdej nieruchomości, w tym jej aktualną wartość rynkową. Brak jest obecnie konkretnych szczegółów dotyczących sposobu obliczania wysokości takiego podatku w naszym kraju. Jednakże, bazując na międzynarodowych przykładach, można przypuszczać, że opłata byłaby procentem od oszacowanej wartości nieruchomości, a proponowane stawki w Polsce mogłyby wahać się od 0,2% do 2% wartości danej nieruchomości. Taki system opodatkowania mógłby znacząco zwiększyć obciążenia dla właścicieli, zwłaszcza tych posiadających nieruchomości w atrakcyjnych lokalizacjach lub wiele mieszkań.

Kto będzie płacił podatek katastralny w polsce?

Wszyscy właściciele nieruchomości pod nowym obciążeniem?

Jeśli podatek katastralny zostałby wprowadzony w Polsce, obejmie on wszystkich właścicieli nieruchomości, niezależnie od tego, czy posiadają mieszkanie, dom, czy działkę. Choć dokładne mechanizmy i ewentualne ulgi nie są jeszcze znane, można przypuszczać, że właściciele droższych nieruchomości, a także osoby posiadające wiele nieruchomości inwestycyjnych, mogą być bardziej obciążeni. System ten ma na celu sprawiedliwsze rozłożenie ciężaru podatkowego w oparciu o realną wartość posiadanego majątku, a nie tylko jego metraż.

Postulaty dotyczące podatku od trzeciego mieszkania

W przestrzeni publicznej pojawiają się również głosy postulujące wprowadzenie podatku katastralnego w bardziej ograniczony sposób. Dotyczy to między innymi propozycji wprowadzenia opłaty od trzeciego mieszkania lub od kolejnych posiadanych nieruchomości. Taki mechanizm miałby na celu przede wszystkim ograniczenie spekulacji na rynku mieszkaniowym i zniechęcenie do gromadzenia nadmiernej liczby lokali wyłącznie w celach inwestycyjnych. Postulaty te, jak np. ten zgłaszany przez minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz, wskazują na chęć walki z problemem pustostanów i zwiększenia dostępności mieszkań dla osób ich potrzebujących.

Podatek katastralny a obecny podatek od nieruchomości

Różnice między podatkami: wartość vs. metraż

Kluczowa różnica między postulowanym podatkiem katastralnym a obecnym podatkiem od nieruchomości polega na kryterium naliczania opłaty. Obecnie podatek od nieruchomości w Polsce bazuje na powierzchni użytkowej budynków oraz gruntu, niezależnie od ich wartości rynkowej. Podatek katastralny natomiast opierałby się na szacowanej wartości rynkowej nieruchomości. Oznacza to, że właściciele nieruchomości położonych w atrakcyjnych lokalizacjach, które osiągają wysokie ceny rynkowe, zapłaciliby znacznie wyższy podatek, nawet jeśli ich powierzchnia byłaby taka sama jak nieruchomości w mniej pożądanych miejscach.

Obecny podatek od nieruchomości w 2025 roku

Warto przypomnieć, że obecny podatek od nieruchomości w 2025 roku nadal funkcjonuje na dotychczasowych zasadach. Maksymalna stawka dla budynków mieszkalnych wynosi 1,19 zł za metr kwadratowy powierzchni użytkowej. Stawki te są ustalane przez rady gmin, jednak nie mogą przekroczyć ustawowych limitów. Jest to znacząco odmienne podejście od podatku katastralnego, który byłby naliczany procentowo od wartości nieruchomości, potencjalnie generując znacznie wyższe koszty dla właścicieli, zwłaszcza w przypadku drogich nieruchomości.

Kiedy i czy podatek katastralny wejdzie w życie?

Stanowisko ministerstwa finansów i rekomendacje oecd

W kwestii wprowadzenia podatku katastralnego w Polsce panuje duża niepewność. Choć organizacje międzynarodowe, takie jak MFW i OECD, rekomendują wprowadzanie takich rozwiązań jako sposób na zwiększenie efektywności systemu podatkowego i ograniczenie spekulacji, polskie Ministerstwo Finansów kategorycznie zaprzecza pracom nad wprowadzeniem podatku katastralnego. Minister finansów Andrzej Domański wielokrotnie informował, że resort nie pracuje nad tego typu zmianami.

Wpływ podatku katastralnego na rynek i dochody samorządów

Gdyby jednak podatek katastralny został wprowadzony, jego wpływ na rynek nieruchomości i dochody samorządów mógłby być znaczący. Z jednej strony, mógłby on ograniczyć spekulacje na rynku mieszkaniowym, zniechęcając do gromadzenia pustych lokali i potencjalnie obniżając ceny nieruchomości. Z drugiej strony, mógłby stanowić źródło dodatkowych dochodów dla samorządów lokalnych, które mogłyby przeznaczyć te środki na rozwój infrastruktury czy usługi publiczne. Właściciele nieruchomości musieliby liczyć się z nowym, potencjalnie wyższym obciążeniem finansowym, chyba że wprowadzono by odpowiednie ulgi i progi podatkowe, na przykład dla osób posiadających tylko jedno mieszkanie.